پليآميدها در حوزههاي مختلف از تجارت لباس تا صنعت خودرو کاربرد دارند. آنها در ساخت ابزار پزشکي، لوازم الکتريکي و غيره مورد استفاده قرار ميگيرند.
نامهاي انواع پلي آميدها از تعداد اتمهاي کربن موجود در مولکولهاي آنها حاصل شده است. اين عدد به عنوان پسوند به نام افزوده ميشود. هنگامي که مونومرهاي آميد توسط پيوندهايي به منظور تشکيل پليمرها به هم متصل ميگردند، به عنوان پليآميد شناخته ميشوند. برخي از پليآميدهاي طبيعي ابريشم، پشم و پروتئينها هستند.
پليآميدها به دو دسته طبقهبندي ميگردند. پليآميد آليفاتيک که به عنوان نايلون شناخته ميشود و پليآميدهاي آروماتيک که به عنوان آراميدها شناخته ميشوند. ما در اينجا در رابطه انواع پليآميدها و مصارف آنها بحث و گفت وگو ميکنيم.
پليآميد هاي آليفاتيک (نايلون)
نايلون 6.6 يا PA 66
اين نوع پليآميدها نقطهي ذوب بالا و مقاومت زيادي در برابر سايش دارند. بنابراين، در ساخت قطعات ماشين مورد استفاده قرار ميگيرند. برخي از معايب آنها اين است که مقاومت شيميايي ضعيف داشته و ميزان جذب آب آنها بالا است. اين نوع پلي اميد به واسطهي مقاومت زياد آن در برابر حرارت و استحکام آنها از محبوبترين مواد قابل ارتجاع در برابر حرارت مورد استفاده ميباشد. اين مواد در ساخت الياف فرش، عناصر عايق برق، بلبرينگها، چرخ دندهها و تسمههاي نقاله استفاده ميشوند. اين مواد کشش خوب و مقاومت مکانيکي بالايي دارند.
نايلون 6 يا PA 6
اين پليآميدهاي نيمه بلورين توسط انعطافپذيري و مقاومت به سايش طبقه بندي ميگردند. اين مواد به منظور توسعهي محصولات غيرپارچهاي استفاده ميشود. اين محصولات به آساني براي رنگ کردن استفاده شده و درخشان ميباشند. رشتههاي سه تارها، ويولنها و ابزار مشابه ديگر از نايلون 6 ساخته شدهاند. همچنين براي ساخت ريسمانها، تورها، طنابها و لباسهاي کشباف مورد استفاده قرار ميگيرند.
نايلون 6، 10 يا PA 610
اين مواد به عنوان تک رشتهها کاربرد دارند. اين پليمر در ساخت رشتههاي برسها، عايقهاي الکتريکي، جوراب بافي و ساخت زيپ کاربرد دارند. آنها به مواد شيميايي و اسيدهاي معدني مقاومت دارند. نايلون 6، 10 قويتر از اکثر نايلونهاي ديگر ميباشند. آنها تحت تاثير نمک ها شکافته نميشوند.
نايلون 11 يا PA 11
هرچند که از روغن هاي گياهي مشتق شده اند، اما زيست تخريب پذير نيستند. اين مواد در ساخت قطعات مکانيکي، خطوط سوخت خودرو، کفشهاي ورزشي، دسته هاي ابزار، چرخ دندهها، مايع هيدروليکي و پوششهاي پودري استفاده ميشوند. آنها مقاومت به اسيدهاي غليظ و هالوژنها ندارند. هنگامي که با نايلونهاي ديگر مقايسه ميشوند، مقاومت بهتري به اشعهي فرابنفش دارند. در طول توليد، منابع تجديد پذير کمتري نسبت به نايلون 12 استفاده ميشود.
نايلون 6، 12 يا PA 612
اين نوع نايلونها نسبت به نايلونهاي ديگر گرانتر هستند. در مقابل حرارت ساييده نميشوند اما مقاومت آنها به اسيدها و بازهاي قوي، ضعيف ميباشد. نايلون 6، 12 داراي سرعت پايينتري در جذب آب نسبت به نايلون 6 و نايلون 6،6 ميباشد. اين مواد در ساخت قطعات الکتريکي، چرخ دندهها، درپوشها براي لولههاي دوشاخه و روکشهاي قفل استفاده شده و ثبات ابعادي زيادي دارند.
نايلون 12 يا PA 12
اين مواد ميتوانند به آساني در هر شکل و اندازهاي به کار گرفته شوند. مقاومت آنها به فرسوده شدن تا حدي بالا بوده که حتي هنگامي که در معرض بارهاي دوره اي با فرکانس بالا قرار ميگيرند، اين پليآميدها تحت تاثير قرار نميگيرند.
هنگامي که با نايلونهاي ديگر مقايسه ميشوند، اين نايلون گران قيمت ميباشد. به عنوان يک نايلون محبوب شناخته نميشود. با اين حال، در ساخت اتصالدهندههاي کابل، واشرهاي ورقهاي، پوششهاي محافظ، ديافراگم ها و چکمههاي اسکي استفاده ميشوند.
مشابه با نايلون 11، اين نايلونها نيز انعطاف پذيري بالايي داشته و از اين رو در ساخت لولههاي مورد استفاده در اتومبيلها و لولههاي هوا مورد استفاده قرار ميگيرند.
نايلون 6، 9 يا PA 69
اين مواد داراي نقطهي ذوب پايين و جذب رطوبت پايينتر نسبت به پليآميدهاي ديگر ميباشند. اين نايلونها براي ساخت اتصالات الکتريکي، بنرها، کيف هاي چمدان، مبلمان ها و لوازم داخلي خودرو مورد استفاده قرار ميگيرد.
نايلون 4، 6 يا PA 46
هنگامي که با پليآميدهاي ديگر مقايسه ميگردد، اين نوع نايلون بيشترين مقاومت به فرسودگي را در ميان نايلونهاي ديگر دارا ميباشد. ثبات حرارتي آنها بالاست. نايلون 4، 6 از نظر مقاومت شيميايي و متبلور شدن نسبت به نايلون 6 و نايلون 6،6 بهتر ميباشد. هنگامي که در دماهاي بالا نايلونهاي ديگر ناموفق عمل ميکنند، اين نايلون خواص خود را حفظ ميکند. کاربرد آن مشابه با نايلونهاي ديگر بوده و در ساخت قطعات الکترونيکي و خودرو استفاده ميشود.
پليآميد هاي آروماتيک
آراميد
اين مواد به عنوان پليآميد آروماتيک نيز شناخته ميشوند. برخي از کاربردهاي آنها ساخت پارچههاي تصفيهي هواي گرم، کابل فيبر نوري، لباس محافظ در برابر حرارت، کلاه ايمني آتش نشانها، محفظههاي موتور جت، ديافراگم بلندگو و لولههاي مستحکم قابل ارتجاع در برابر حرارت ميباشد.
پلي فتال آميد
پلي فتال آميد يک پلي اميد نيمه آروماتيک مي باشد. در مقايسه با پليآميدهاي ديگر، پلي فتالاميد نه تنها سفتتر مي باشد، بلکه مقاومت بيشتري به خزش نيز دارد. اين مواد داراي مقاومت بالايي به حرارت، مواد شمييايي و ساييدگي ميباشند.
برخي از مناطقي که از اين مواد استفاده ميشود شامل سوپاپهاي دوش گرفتن، کولرهاي هوايي، پدهاي بلبرينگ در موتورهاي هواپيما، عايقهاي موتور و ديگر اتصالات الکترونيکي مي باشد.
پليآميدها کاربردهاي ديگري نيز دارند، آنها بسيار بهتر از پلاستيک هاي ديگر ميباشند. زيرا پلي آميدها ميتوانند به روشهاي بسياري بازيافت و مورد استفادهي مجدد قرار گيرند، آنها گزينهي اول در برنامههاي مهندسي ميباشند.
کلمات کليدي: توسعه تفلون – تفلون PTFE – پلي آميد PA – پلي استال POM – پلي اورتان PUR – پيک PEEK - ورق – ميلگرد – لوله – تفلون PTFE چيست؟ - ورق تفلون PTFE – ميلگرد تفلون PTFE – لوله تفلون PTFE – ورق پلي آميد PA – ميلگرد پلي آميد PA – ورق پلي استال POM – ميلگرد پلي استال POM – ورق پلي اورتان PUR – ميلگرد پلي اورتان PUR – ميلگرد پيک PEEK – تفلون برنز PTFE + BR – تفلون کربن PTFE + Cr – تفلون گلاس PTFE + Gl - پي تي اف اي - پلي آميد کست - زلاميد - تترافلوئوراتيلن - پليمر - پلاستيک
گردآوردنده: پريسا اکبري